Slični signali mogu da ukažu na rizik od dijabetesa i moždanog udara, tvrde lekari.Istraživači predvođeni Univerzitetom u Edinburgu proučavali su stotine hiljada Britanaca koji su bili deo baze podataka UK Biobank. Svaki učesnik je imao snimak svoje mrežnjače - sloja koji oseća svetlost na zadnjem delu oka. Sa ovih slika, istraživači su mogli da pregledaju krvne sudove u mrežnjači, koristeći meru nazvanu fraktalna dimenzija (Df).
Nalazi su pokazali da je niži Df povezan sa bolešću koronarnih arterija i njenim potencijalno fatalnim ishodom, srčanim udarom, kod Britanaca.
Koronarna bolest srca je najčešća vrsta srčanih bolesti i predstavlja najveći uzrok srčanog udara. Bio je to i najveći pojedinačni ubica i muškaraca i žena širom sveta u 2019. Istraživači su zatim razvili model koji je mogao da predvidi rizik od srčanog udara. Uzeo je u obzir Df kao i tradicionalne faktore rizika kao što su starost, pol, rasa BMI i pušački status - nazvani demografski podaci.
Ana Viljaplana-Velasko, studentkinja doktorskih studija na univerzitetu, rekla je da su rezultati „upečatljivi“. Model je bio bolji u signaliziranju i označavanju ko je pod povećanim rizikom od srčanog udara nego da se samo oslanjao na demografske podatke, piše Najžena.
- Poboljšanje našeg modela bilo je još veće ako bismo dodali rezultat koji se odnosi na genetsku sklonost razvoja srčanog udara - rekla je gospođa Villaplana-Velasco i dodala:
- Pogledali smo genetiku Df-a i pronašli devet genetskih regiona koji pokreću obrasce vaskularnog grananja mrežnjače.Poznato je da su četiri od ovih regiona uključena u genetiku kardiovaskularnih bolesti.
- Konkretno, otkrili smo da su ovi uobičajeni genetski regioni uključeni u procese koji se odnose na težinu i oporavak MI (srčanog udara). Varijacije u krvnim sudovima mrežnjače takođe ukazuju na bolesti kao što su dijabetička retinopatija i moždani udar. Istraživači veruju da je moguće da svako stanje može imati jedinstveni profil varijacije mrežnjače. Zbog toga je moguće napraviti jednostavan pregled mrežnjače kako bi se identifikovali ljudi u opasnosti.Prosečna starost za srčani udar je 60 godina. Istraživači su otkrili da je njihov model postigao svoje najbolje prediktivne performanse više od pet godina pre događaja.
- Tako bi se činilo da bi izračunavanje individualizovanog rizika od srčanog udara kod osoba starijih od 50 godina bilo prikladno - kaže gospođa Vilaplan-Velasko.
- Iako predviđanje srčanog udara može biti zastrašujuća perspektiva, to je korisna informacija za pacijente koji mogu preduzeti mere da smanje rizik.Gđa Vilaplan-Velasko je rekla:
- Ovo bi omogućilo lekarima da predlože ponašanja koja bi mogla da smanje rizik, kao što je odustajanje od pušenja i održavanje normalnog holesterola i krvnog pritiska. Naš rad još jednom pokazuje važnost sveobuhvatne analize podataka koji se rutinski prikupljaju i njihovu vrednost u daljem razvoju personalizovane medicine. Nalazi su predstavljeni na godišnjoj konferenciji Evropskog društva za ljudsku genetiku.