Sveta Petka: Post i običaji u različitim delovima Srbije

Pitanje o postu na ovaj dan često se postavlja među vernicima, jer se običaji razlikuju u različitim krajevima Srbije.

Običaji i verovanja

Prema crkvenom kalendaru, ovaj dan se smatra mrsnim, međutim, u nekim tradicijama je usvojeno da žene poste šest dana pre praznika, a na sam dan Svete Petke se opuštaju i jedu mrsnu hranu.

Postoji i tradicija u kojoj se familije okupljaju za slavsku trpezu, ali je važno napomenuti da pravila nalažu da se poštuju mrsne i posne slave u skladu sa vremenima posta, kao što su Božić, Vaskrs, Petrovdan i Gospojina.

Na dan praznika, žene obično ne mesiju hleb, ali pripremaju ručak kao i obično. Noć pre praznika, porodice se okupljaju u molitvi tražeći blagoslov Svete Petke. Takođe, veruje se da na ovaj dan žene ne peru veš i ne bave se ručnim radovima.

Jedan od posebnih običaja vezanih za ovaj praznik odnosi se na vodu poznatu kao adžijazma, koja se smatra lekovitom. U Beogradu, izvor ove vode nalazi se u Kapeli Svete Petke, koja se nalazi na Beogradskoj tvrđavi.

Prema legendi, vitez je otkrio ovaj izvor, a kraljeva kći se izlečila zahvaljujući ovoj vodi. Zbog njenog blagotvornog dejstva, podignuta je i crkva Ružica u blizini izvora.

Lekovita voda se takođe može pronaći na izvoru Svete Petke u Železniku, manastiru Rakovica i u mestu Izvor kod Paraćina. Adžijazma se često koristi u narodnoj tradiciji, a veruje se da osvećena bogojavljenska voda pomaže u lečenju raznih zdravstvenih problema, kao što su bolovi u očima, ušima i zubima.